Dış Gebelik Nedir?

Dış gebelik, Normal gebelikte ve tüp bebek tedavisi ile gelişen hamilelikte zaman zaman dış gebelik ile karşılaşılmaktadır. Tıp literatüründe ektopik gebelik olarak adlandırılır. Yumurta hücresi ile sperm hücresinin birleşmesiyle oluşan embriyo normal şartlarda rahim içine yerleşir ve orada gelişimini sağlayarak hamileliği tamamlar. Dış gebelikte ise oluşan embriyo rahim içi yerine başka bir yere yerleşir ve orada gelişmeye başlar. Embriyo genellikle fallop tüplerine yerleşir.

Dış gebelik nasıl teşhis edilir?

Dış gebelik çok erken aşamalarda hiçbir belirti göstermemektedir. İlk başlarda anne adayı normal hamilelik sürecini yaşıyor gibi görünmektedir. Adet kanamalarında gecikme olmaktadır ve diğer gebelik belirtileri ortaya çıkmaktadır. Kanda hamilelik hormonu değeri artmaya başlar ve gebelik oluşumu gözlemlenir. Gebeliğin ilerlemesi ile fallop tüplerinde büyüyen embriyo anne adayında şiddetli ağrılara yol açar.

Tüp bebek tedavisinde embriyo transferinden 12 gün sonra hamilelik testi yapılır. İki günde bir tekrarlanan kanda hamilelik testi ile bHCG değeri doktorlar tarafından takip edilir. Normal bir hamilelikte bu değer yaklaşık iki kat oranda artarken dış gebelikte bu oranda artmamaktadır. Dış gebeliğin teşhisinde bHCG değeri belirli aralıklarla kontrol edilmelidir.

Dış gebelik nasıl tedavi edilir?

Yapılan beta HCG kan testleri kesin tanı için tek başına yeterli olmamaktadır. Anne adayı en kısa sürede detaylı ultrason muayenesi için doktorunu ziyaret etmelidir. Rahim içinde kese gözlemlenmemesi halinde laparoskopik işlemlere başvurulur. Bazı durumlarda dış gebelik kendi kendine ortadan kaybolabilmektedir. Bazı durumlarda da ilaç tedavisine ya da ameliyata ihtiyaç duyulabilmektedir. Tedavi şekli kişiden kişiye değişmektedir.

Dış gebeliğe neden olan faktörler erken ve doğru şekilde teşhis edildiğinde en doğru tedavi yöntemi uygulanır. Dış gebelik tedavisi sonrası çiftler yeniden hamile kalabilir. Tüp bebek tedavisi sonrası dış gebelik geçiren kadınlar birkaç aylık iyileşme süreci sonrasında yeniden tüp bebek tedavisine başlayabilir. Tüplerin alınması durumunda tüp bebek tedavisinde herhangi bir olumsuz etki görülmez.

Dış Gebelik Riski

Tüplerinin tıkalı olması sebebiyle tüp bebek tedavisi uygulanan çiftlerde, daha önce pelcik enfeksiyon (PID) geçiren kadınlarda, daha önce dış gebelik hikayesi olan çiftlerde yeniden dış gebelik oluşma riski daha fazladır.

Heterotopik Gebelik

Heterotopik gebelik normal gebelik ile dış gebeliğin aynı anda oluşması durumudur. Görülme olasılığı düşüktür ancak oluşmasını engellemek için gerekli önlemler doktorlar tarafından alınmaktadır. Tüp bebek tedavisinde fazla sayıda embriyo transfer edilmesinde bazen Heterotopik gebelik ile karşılaşılmaktadır.

Amaç: Heterotopik gebelik; intrauterin ve ekstrauterin gebeliğin birlikte bulunduğu, özellikle risk faktörleri bulunmadığında oldukça nadir rastlanılan bir durumdur. Son yıllarda yardımcı üreme tekniklerindeki gelişmeler sonucunda heterotopik gebelik insidansında artış meydana gelmiştir. Bu olgu sunumunda heterotopik gebeliklerin erken tanı ve uygun yaklaşımla tedavileri sonucu mortalite, morbidite oranlarını ve gelecekteki fertilite açısından önemini vurgulamayı hedefledik.

Olgu: Son adet tarihine göre 7 haftalık gebe olan hastanın antenatal takiplerinde, missed abortus saptanması üzerine bir başka sağlık merkezinde dilatasyon küretaj işlemi uygulanmıştır. İşlem sonrası kasık ağrısı şikayetiyle yine aynı merkeze başvuran hastanın yapılan β-hCG takiplerinin plato yapması üzerine kliniğimize sevk edilmiştir. Kliniğimizde olgunun jinekolojik ve ultrasonografik muayenesinde sağ tubal ektopik gebelik saptanmış olup laparoskopik sağ lineer salpingotomi operasyonu uygulanmıştır. Heterotopik gebelik tanısı küretaj ve laparoskopi de alınan materyallerin patolojik incelemeleri sonuçları ile doğrulanmıştır.

Özet:  Özellikle üremeye yardımcı tedavi teknikleri sonucu oluşan gebelikler olmak üzere, tüm gebeliklerin ilk trimesterinde, karın ağrısı şikayeti ile başvuran olguların ayırıcı tanısında heterotopik gebelik akılda tutulmalı ve zamanında uygun şekilde tedavi edilmelidir.